“Bij de loodgieter lekt het altijd”, oftewel het succesvol inzetten van je kennis en vaardigheden voor anderen, houdt niet automatisch in dat je deze ook succesvol voor jezelf kunt inzetten. Dat zei een vriend laatst tegen mij, toen ik hem vertelde van een conflict waar ik zelf in was beland.
Ik!? In een conflict beland!? Terwijl ik me er dagelijks op voorsta veel verstand te hebben van conflicthantering!? En ik was bovendien helemaal lam geslagen door de situatie. Wist niet hoe ik het moest oplossen, was boos en sliep er ook nog slecht van.
Hij had gelijk natuurlijk. Mijn kennis en vaardigheid om anderen te helpen hun conflicten op te lossen, zegt natuurlijk niks over de (on)mogelijkheid zelf in een conflict te belanden noch over mijn vaardigheid in het oplossen van conflicten waar ik zelf bij betrokken ben.
Hoe dat komt? Omdat mijn eigen belangen in het geding werden gebracht. Een conflict is een proces dat begint als iemand ervaart dat de eigen meningen, doelen, belangen, interpretaties, waarden en normen door iemand anders geschaad zijn of geschaad zullen worden. Dat overkwam mij dus ook. En daar reageerde ik op. Ik werd boos op de ander, werd achterdochtig en deed allerlei aannames. Het nam me helemaal in beslag.
Wanneer ik echter anderen als onpartijdige, onafhankelijk en neutrale derde begeleid bij het oplossen van hun conflict, worden mijn belangen niet geschaad en ben ik geen conflictpartij. Een van de belangrijkste redenen waarom je succesvol het proces kunt begeleiden.
Het lukte uiteindelijk wel het conflict op te lossen. Ik heb het niet laten escaleren en er tijdig actie op ondernomen. Ik heb geprobeerd zo helder mogelijk uit te leggen wat mijn belangen waren en waarom het zo belangrijk voor me was. Hiervoor moest ik vertrouwen hebben dat ik daardoor niet mijn eigen glazen ingooide. Dat was moeilijk.
Ook heb ik me proberen te verplaatsen in de ander en in de belangen van de ander. Ik kon me er uiteindelijk zelfs wel wat bij voorstellen dat de persoon in kwestie een conflict met mij ervoer.
Dat inzicht en de vertaling ervan naar mijn aandeel in het conflict zie ik nu maar als de opbrengst van het conflict: een wijze les. Ik heb er veel van geleerd en zal in een volgende vergelijkbare situatie gebruik maken van deze kennis.
Daarnaast heb ik weer eens ervaren hoe het is om in een conflict verwikkeld te zijn, dat het je ’s nachts uit je slaap kan houden, dat je er onzeker en wantrouwig van wordt. In die omstandigheden zitten de mensen die ik aan tafel heb tijdens mediations en onderhandelingen dus ook. Leerzaam om die ervaring zelf ook weer eens te hebben. Een mooie opbrengst dus.